Η αντίληψη φωτοψιών (λάμψεις) και μυοψιών (μυγάκια) είναι ένα φαινόμενο το οποίο παρατηρείται σε άτομα συνήθως μέσης ή μεγαλύτερης ηλικίας.

Εξηγούνται από μεταβολές στο υαλοειδές σώμα, οι οποίες οδηγούν στην αποκόλλησή του από το εσωτερικό τοίχωμα του ματιού, τον αμφιβληστροειδή. Αυτή η κατάσταση ονομάζεται οπίσθια αποκόλληση του υαλοειδούς.

Το υαλοειδές σώμα είναι μία διαυγής ουσία σαν ζελέ, η οποία καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της εσωτερικής κοιλότητας του ματιού και αποτελείται ως επί το πλείστον από νερό (98%), υαλουρονικό οξύ (2%) και ίνες κολλαγόνου.

Με τη πάροδο του χρόνου το ζελέ αυτό ρευστοποιείται και αποκολλάται σταδιακά από τα τοιχώματα του αμφιβληστροειδούς με αποτέλεσμα οι ίνες κολλαγόνου να αιωρούνται στο χώρο δημιουργώντας την αντίληψη κινούμενων σκιών, τα λεγόμενα „μυγάκια“.

Όταν το υαλοειδές κατά την αποκόλληση του „τραβάει“ τον αμφιβληστροειδή προκαλεί λάμψεις ή αστραπές.

Γιατί είναι σημαντικός ο οφθαλμολογικός έλεγχος;

Στις περισσότερες περιπτώσεις η οπίσθια αποκόλληση του υαλοειδούς ολοκληρώνεται χωρίς να προκαλέσει προβλήματα.

Όμως η έλξη κατά την αποκόλληση οδηγεί σε ένα 10% των ασθενών σε ρωγμές του αμφιβληστροειδούς. Αυτές οι ρωγμές χωρίς αντιμετώπιση οδηγούν με τη σειρά τους στο ένα τρίτο των περιπτώσεων σε αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς. Παράγοντες κινδύνου είναι η υψηλή μυωπία, προηγηθείσες οφθαλμολογικές επεμβάσεις (π.χ. επέμβαση για καταρράκτη) και ιστορικό αποκόλλησης του αμφιβληστροειδούς στο άλλο μάτι ή στην οικογένεια.

Για όσο διάστημα παρουσιάζονται συμπτώματα είναι σημαντικό να εξετάζεται με βυθοσκόπηση όλη η περιφέρεια του αμφιβληστροειδούς με μυδρίαση της κόρης για να εντοπιστούν πιθανές ρωγμές έγκαιρα και να αντιμετωπιστούν πριν οδηγήσουν σε εκτεταμένη αποκόλληση του αμφιβληστροειδούς.